Ủy ban Điều tra Quốc gia (CoNI) của Maldives về quá trình chuyển giao quyền lực và tình hình bất ổn tại quốc đảo Ấn Độ Dương này, từng khiến cựu Tổng thống Mohamed Nasheed phải ra đi hồi tháng 2/2012, khẳng định đây là một cuộc chuyển giao quyền lực hợp pháp và hợp hiến.
Các cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Nasheed bắt đầu nổ ra sau khi nhà lãnh đạo này ra lệnh bắt giữ một thẩm phán cấp cao của tòa hình sự vì dính dáng đến những cáo buộc tham nhũng.
Bạo lực bùng phát tối 6/2 khi quân đội và cảnh sát được triển khai để giải tán biểu tình ở Quảng trường Cộng hòa ở thủ đô Male. Tổng thống Nasheed đã từ chức và cấp phó của ông là Mohamed Waheed Hassan đã lên thay.
Trong báo cáo dài 62 trang công bố 30/8, ủy ban trên kết luận rằng ông Nasheed, người được cho là phải ra đi vì đảo chính, trên thực tế đã tự nguyện từ chức. Báo cáo nhấn mạnh rằng sự ra đi của ông Nasheed "không xuất phát từ bất cứ sự ép buộc hay đe dọa nào." Tuy nhiên, báo cáo cũng ghi nhận các hành động "bạo lực của cảnh sát" trong ba ngày khi ông Nasheed rời nhiệm sở, và kêu gọi điều tra thêm.
CoNI gồm 4 thành viên là người Maldives do các đảng phái chính trị chỉ định, và một thẩm phán người Sinhgapore do Khối Thịnh vượng chung bổ nhiệm. Báo cáo trên cũng được quan sát viên người Canađa của Liên hợp quốc và quan sát viên người New Zealand của Khối Thịnh vượng chung, đồng ký công nhận.
Khối Thịnh vượng chung và Mỹ đều lên tiếng hoan nghênh báo cáo trên. Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố kêu gọi tất cả các bên tôn trọng kết quả điều tra, kiềm chế, tuân thủ pháp luật, và tiếp tục thể hiện chính kiến của mình một cách hòa bình, tránh bạo lực.
Trong khi đó, Tổng Thư ký Khối Thịnh vượng chung Kamalesh Sharma cho biết nhiệm vụ trước mắt đối với mọi người dân Maldives là củng cố dân chủ trong một không khí hòa bình và trật tự.
Chính phủ của Tổng thống Hassan cho biết tôn trọng CoNI và cảnh sát sẽ đảm bảo không xảy ra bạo loạn hay bất cứ cuộc biểu tình nào của phe đối lập. Trước đó, ông Hassan cho biết sẽ ủng hộ kết luận của CoNI, đồng thời bác bỏ kêu gọi bầu cử sớm, trước thời hạn là tháng 7/2013.
Tuy nhiên, kết luận của CoNI đã bị Đảng Dân chủ Maldives (MDP) của cựu Tổng thống Nasheed lập tức bác bỏ. Người phát ngôn MDP Hamid Abdul Ghafoor cho biết sẽ tiếp tục phản đối cho đến khi có một cuộc bầu cử trước thời hạn.
Theo kế hoạch, một cuộc biểu tình chống chính phủ sẽ diễn ra vào tối 30/8 tại thủ đô Male. Trước đó, cựu Tổng thống Nasheed từng kêu gọi những người ủng hộ ông xuống đường biểu tình chống chính phủ hiện nay nếu báo cáo điều tra phủ nhận tuyên bố của ông là ông bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự và cảnh sát.
Cho đến thời điểm này, các đường phố tại thủ đô Male vẫn yên tĩnh, cảnh sát được huy động tăng cường khắp thành phố./.
Các cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Nasheed bắt đầu nổ ra sau khi nhà lãnh đạo này ra lệnh bắt giữ một thẩm phán cấp cao của tòa hình sự vì dính dáng đến những cáo buộc tham nhũng.
Bạo lực bùng phát tối 6/2 khi quân đội và cảnh sát được triển khai để giải tán biểu tình ở Quảng trường Cộng hòa ở thủ đô Male. Tổng thống Nasheed đã từ chức và cấp phó của ông là Mohamed Waheed Hassan đã lên thay.
Trong báo cáo dài 62 trang công bố 30/8, ủy ban trên kết luận rằng ông Nasheed, người được cho là phải ra đi vì đảo chính, trên thực tế đã tự nguyện từ chức. Báo cáo nhấn mạnh rằng sự ra đi của ông Nasheed "không xuất phát từ bất cứ sự ép buộc hay đe dọa nào." Tuy nhiên, báo cáo cũng ghi nhận các hành động "bạo lực của cảnh sát" trong ba ngày khi ông Nasheed rời nhiệm sở, và kêu gọi điều tra thêm.
CoNI gồm 4 thành viên là người Maldives do các đảng phái chính trị chỉ định, và một thẩm phán người Sinhgapore do Khối Thịnh vượng chung bổ nhiệm. Báo cáo trên cũng được quan sát viên người Canađa của Liên hợp quốc và quan sát viên người New Zealand của Khối Thịnh vượng chung, đồng ký công nhận.
Khối Thịnh vượng chung và Mỹ đều lên tiếng hoan nghênh báo cáo trên. Bộ Ngoại giao Mỹ ra tuyên bố kêu gọi tất cả các bên tôn trọng kết quả điều tra, kiềm chế, tuân thủ pháp luật, và tiếp tục thể hiện chính kiến của mình một cách hòa bình, tránh bạo lực.
Trong khi đó, Tổng Thư ký Khối Thịnh vượng chung Kamalesh Sharma cho biết nhiệm vụ trước mắt đối với mọi người dân Maldives là củng cố dân chủ trong một không khí hòa bình và trật tự.
Chính phủ của Tổng thống Hassan cho biết tôn trọng CoNI và cảnh sát sẽ đảm bảo không xảy ra bạo loạn hay bất cứ cuộc biểu tình nào của phe đối lập. Trước đó, ông Hassan cho biết sẽ ủng hộ kết luận của CoNI, đồng thời bác bỏ kêu gọi bầu cử sớm, trước thời hạn là tháng 7/2013.
Tuy nhiên, kết luận của CoNI đã bị Đảng Dân chủ Maldives (MDP) của cựu Tổng thống Nasheed lập tức bác bỏ. Người phát ngôn MDP Hamid Abdul Ghafoor cho biết sẽ tiếp tục phản đối cho đến khi có một cuộc bầu cử trước thời hạn.
Theo kế hoạch, một cuộc biểu tình chống chính phủ sẽ diễn ra vào tối 30/8 tại thủ đô Male. Trước đó, cựu Tổng thống Nasheed từng kêu gọi những người ủng hộ ông xuống đường biểu tình chống chính phủ hiện nay nếu báo cáo điều tra phủ nhận tuyên bố của ông là ông bị lật đổ trong một cuộc đảo chính quân sự và cảnh sát.
Cho đến thời điểm này, các đường phố tại thủ đô Male vẫn yên tĩnh, cảnh sát được huy động tăng cường khắp thành phố./.
(TTXVN)