Những tượng đài trở lại

Những tượng đài trở lại thách thức thời gian

Dù có những sản phẩm sớm nở tối tàn nhưng làng nhạc cũng có nhiều gương mặt tượng đài thách thức thời gian như Bob Dylan, Steely Dan.
Dù có những sản phẩm sớm nở tối tàn nhưng làng nhạc thế giới cũng có nhiều gương mặt tượng đài thách thức thời gian.
 
Bob Dylan
 
Một tối thứ 5, cuối tháng 7/2009, tại sân vận động FirstEnergy Park ở New Jersey, vài ngàn khán giả tụ tập và băn khoăn trước việc sẽ cổ vũ cho ai mạnh mẽ nhất.
 
FirstEnergy Park là sân nhà của đội bóng chày Lakewood BlueClaws nhưng tối hôm đó, người hâm mộ có đến 3 lựa chọn: John Mellencamp, Willie Nelson và Bob Dylan.

Ba gương mặt kỳ cựu của làng nhạc đã hợp sức để lưu diễn mùa hè này và điểm dừng là các sân vận động bóng chày thuộc giải hạng nhì ở Mỹ. Nhưng khán giả còn bị ép buộc trước những lựa chọn khác: áo jacket, áo mưa hay bao nilon, dép lê hay chân trần vì hôm đó trời mưa như trút nước.
 
Michael Jackson có thể là nghệ sĩ trình diễn vĩ đại nhất của thế kỷ nhưng nhạc sĩ có tầm ảnh hưởng sâu rộng nhất của thế kỷ phải kể đến Bob Dylan.
 
Có rất nhiều bản nhạc quen thuộc do ông sáng tác, từ “Blowin’ in the wind” hay “The times they are a-changin’” là những bài hát phản chiến, kêu gọi nhân quyền quen thuộc nhất cho đến các bài hit cho những nghệ sĩ khác như “All along the watch tower” cho Jimi Hendrix (được sử dụng trong phim Forrest Gump), “Mr. tambourine man” cho The Byrds, “Knocking on heaven’sdoor” cho Guns ‘N Roses.
 
Trong suốt nửa thế kỷ, Bob rẽ nhiều lần, lúc tạt ngang phong cách này, khi dừng chân ở kiểu nhạc khác nhưng mọi thay đổi của Bob đều có ảnh hưởng nhất định đến làng nhạc.
 
Cuối tháng 4 vừa qua, Bob tung ra album thứ 33 trong sự nghiệp của mình, “Together through life”. Đĩa nhạc được thực hiện rất nhanh chóng và thoạt nhìn, có vẻ như vội vã, chỉ 6 tháng sau đĩa bootleg “Tell tale signs.”
 
Đĩa nhạc vừa sống động, vừa dễ chịu, không mang không khí u ám và hoài nghi như album “Modern times” trước đó. Chủ đề của đĩa nhạc, giống như tựa album cho thấy, là sức mạnh vững chãi của tình yêu và cuộc sống sẽ khó khăn thế nào nếu thiếu tình yêu.
 
Toàn bộ phần nhạc được Bob viết (ngoại trừ bài “My wife’s home town” lấy từ “I just want to make love to you” của Willie Dixon) còn phần lời, Bob hợp sức với Robert Hunter (người viết lời cho Jerry Garcia – nhóm Grateful Dead).
 
Đĩa đơn đầu tiên từ album là “Beyond Here Lies Nothing” nghe rất chập chùng, kiểu như “Assassin’s tango” của John Powell hay “Mondo bongo” nhưng rộn rã hơn.
 
Thật thú vị khi thấy một ông lão 68 tuổi viết và hát về tình yêu nhưng không khí chung của album cũng khá hợp với năm 2009: tuy có những dự báo rắc rối sẽ xảy đến nhưng vẫn tràn hy vọng và những giá trị được trông cậy là tình yêu tình ái!
 
Steely Dan
 
Cuối tháng 7/2009 tại nhà hát Beacon, buổi diễn của Steely Dan được mở đầu với một hành động mang tính hình tượng: cô ca sĩ hát bè hạ cần kim máy hát xuống một đĩa LP và “Black Cow,” bản nhạc đầu tiên của album “Aja” trỗi lên, không phải từ nguồn phát đĩa nhựa mà được cả ban nhạc diễn tấu.
 
Ý tưởng của chuyến lưu diễn lần này của Steely Dan là chơi lại toàn bộ bài hát trong các album “Aja,” “Gaucho” hoặc “The Royal Scam” (dĩ nhiên mỗi buổi diễn chỉ chơi lại một album).
 
“Aja” được ghi âm năm 1977, tập hợp các hảo thủ lừng danh của làng nhạc jazz như Larry Carlton, Lee Ritenour, Wayne Shorter (từng tháp tùng Herbie Hancock đến diễn tại Việt Nam năm 2005) và đương nhiên, trở thành một cột mốc chuẩn cho việc pha trộn jazz với rock.
 
Đĩa nhạc vừa củng cố vai trò sáng tác của hai thành viên chính trong Steely Dan, đồng thời tăng thêm tiếng tăm về tính cầu toàn trong phòng thu của họ. Steely Dan hoàn toàn đối lập với dòng punk lúc đó. Trong khi Sex Pistol tưng bừng với “God save the Queen," Steely Dan dành 5 tháng trời chỉ riêng cho việc mix album “Aja.”
 
Kiểu nhạc của Steely Dan có phần nào đó giống Bob Dylan, không phải rock mà họ trộn lẫn jazz, pop truyền thống, blues, R&B và tạo thành một sản phẩm tinh tế, rất có chiều sâu.
 
Thành lập năm 1972 với hai trụ cột là Walter Becker và Donald Fagen, Steely Dan chuyển mình từ một nhóm nhạc sang một dự án phòng thu: thuê các nhạc công chuyên nghiệp đệm và ghi âm cho các sáng tác của mình, đồng thời không hề biểu diễn live kể từ năm 1974.
 
Tuy vậy, tiếng tăm của nhóm vẫn không ngừng lan rộng, cả trên sóng phát thanh lẫn trong bài viết bình luận của các cây bút tiếng tăm. Đầu thập niên 80, Walter Becker và Donald Fagen tuyên bố đường ai nấy đi, đồng nghĩa với Steely Dan tan rã.
 
Đến giữa thập niên 90, nhóm tái hợp, lần này hoàn toàn ngược với khoảng thời gian trước: không tung ra album mà chỉ đi lưu diễn. Sau nhiều chuyến lưu diễn thành công, sau gần hai thập niên, Steely Dan mới tung ra album studio “Two against nature” năm 2000 và lập tức nhận giải Grammy Album của năm. Kể từ năm 2006, Steely Dan lưu diễn liên tục gần như mỗi năm dù không có album nào mới ngoại trừ “Everything must go” năm 2003.
 
Năm 2009, sau tour diễn ở châu Âu có tên “Left Bank Holiday,” Steely Dan trở về Mỹ, thực hiện tour “Rent Party.” Điểm độc đáo của tour này chính là các buổi diễn lại trọn vẹn một album.
 
Ý tưởng chơi lại toàn bộ album này cũng được Bruce Spingsteen và nhóm E Street band theo đuổi và dự định diễn lại album “Born to run” trong năm nay.
 
Thông thường, trong các buổi diễn live, nhạc mục được lựa chọn kỹ lưỡng, thường là các bài hát quen thuộc, được thử lửa và có được sự phản ứng nồng nhiệt của người xem. Diễn lại trọn vẹn một album đòi hỏi một đối tượng người nghe đẳng cấp hơn.
 
Bên cạnh đó, Steely Dan cũng thức thời khi dành riêng những buổi diễn chơi nhạc theo yêu cầu. Nhóm lập ra danh sách cỡ 50 bài, post lên website chính thức của nhóm và để fan lựa chọn.
 
Để chuẩn bị cho tour “Rent Party,” Steely Dan đã phải về luyện tập lại nhạc của chính mình. Donald Fagen tâm sự “Chúng tôi phải học lại rất nhiều thứ mà đã lâu chúng tôi không chơi, rồi ngồi thử đoán xem khán giả sẽ lựa chọn bài hát nào.”
 
Walter Becker thấy ý tưởng này rất thú vị vì có một số bài hát họ chưa bao giờ diễn live. “Chúng tôi đã ngưng biểu diễn trong thập niên 70 khi chúng tôi ghi âm 3 album này nên chúng tôi chưa bao giờ thật sự trình diễn những bài hát từ ba đĩa này.”
 
Nhóm hy vọng fan sẽ chọn những bài hit như “Hey Nineteen,” “Josie” “Do It Again” và họ sẽ làm mới những ca khúc này cho hấp dẫn hơn. “Với những bài hát mà chúng tôi cảm thấy cũ kỹ, chúng tôi sẽ thay đổi hòa âm phối khí để nhạc luôn được tươi mới.
 
Năm nay chúng tôi đã phối lại "Reelin’ in the Years" (xếp hạng 40 trong những câu guitar solo hay nhất do Guitar World bầu chọn) và cho đến giờ, khán giá có vẻ rất thích thú,” Donald nói./.

(TTVH&Đàn Ông/Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục