Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang bị suy thoái, thị trường ôtô trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng những tháng qua cũng chịu những tác động không nhỏ. Lượng ôtô bán ra của Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam (VAMA) tháng sau giảm hơn tháng trước.
Nguyên nhân khiến người tiêu dùng không mặn mà với việc mua xe trong thời điểm này một phần do nhiều mức thuế và phí ôtô đồng loạt tăng trong thời gian qua.
Cân nhắc thời điểm áp dụng tăng thuế, phí
Theo đại diện Công ty cổ phần ôtô Xuân Kiên (Vinaxuki), kể từ ngày 1/1/2009, khi các loại ô tô không thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt như ô tô tải, ô tô khách sẽ phải chịu mức thuế giá trị gia tăng là 10%, thay vì 5% như hiện nay. Về nguyên tắc giá bán của nhà sản xuất sẽ có thay đổi. Nếu đối tượng mua xe ôtô là tổ chức thì việc thuế giá trị gia tăng thay đổi từ 5% lên 10% sẽ không ảnh hưởng vì họ được áp dụng phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào trong hoạt động sản xuất của mình.
Còn với đối tượng mua xe là các cá nhân thì sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào nên sẽ phải mua ô tô theo giá mới khi thuế giá trị gia tăng thay đổi. Đây là trở ngại không nhỏ cho không chỉ doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng.
Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, việc Bộ Tài chính vừa ra quyết định mức phí bảo hiểm bắt buộc với xe máy, ôtô đồng loạt tăng 10-20% so với hiện tại và Thành phố Hà Nội cho tăng phí trước bạ ôtô trên địa bàn từ 10% lên 12% trong thời điểm thị trường ảm đạm, có thể mang đến những tác động tiêu cực hơn là tích cực.
Các chính sách ban hành lại có độ trễ nhất định do cần thời gian thẩm định, cân nhắc, hoặc do ban hành áp dụng cho tương lai gần. Do đó trong nhiều trường hợp, vì độ trễ mà chính sách ban hành đã không bắt nhịp với tình hình thị trường.
Một vấn đề cũng làm người tiêu dùng bức xúc là việc các doanh nghiệp bảo hiểm tăng phí bảo hiểm vật chất với ôtô. Theo Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam, tình trạng cạnh tranh hạ phí bảo hiểm để giành giật dịch vụ đã diễn ra liên tục trong thời gian qua. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp bảo hiểm phải chấp nhận tất cả rủi ro về mình, đồng thời làm ảnh hưởng đến doanh nghiệp khác.
Doanh nghiệp vực thị trường bằng các chiêu khuyến mại
Mặc dù thị trường xe ôtô đang trầm lắng, nhưng nhiều hãng sản xuất vẫn cho ra mắt hay nhập về Việt Nam nhiều mẫu xe mới và đồng loạt thi hành các chính sách khuyến mãi nhằm kích cầu thị trường này.
Hàng loạt hãng ôtô như Honda, Vidamco, nhà phân phối xe BMW... đã giảm giá bán tương đương mức tăng lệ phí trước bạ 50%, thậm chí có loại xe BMW giảm giá tới hơn 30.000 USD/chiếc. Riêng Vidamco đã liên tục giảm giá bán từ 200 - 1.700 USD/chiếc tuỳ loại.
Mặt khác, nhiều hãng xe lớn đã tung ra các sản phẩm mới hợp thị hiếu để đa dạng sự lựa chọn của khách hàng. Đó là các loại xe bán tải Triton (Vinastar); xe thể thao đa dụng Fortuner (Toyota); Honda Việt Nam tung ra mẫu xe thể thao đa dụng.
Từ 1/1/2009 thị trường bán lẻ Việt Nam mở cửa, các hãng ôtô được tự do nhập khẩu và phân phối xe nguyên chiếc. Ngoài ra các hãng ôtô khác cũng mở đại lý phân phối xe tại Việt Nam như Porsche và Audi đã mở showroom tại Thành phố Hồ Chí Minh, Nissan thành lập Công ty tại Việt Nam, Rolls-Royce đang đàm phán mở đại lý. Tuy nhiên theo chuyên gia Huỳnh Dư An, các hãng xe muốn mở đại lý phân phối tại Việt Nam thì cần phải phát triển dịch vụ sau bán hàng như bảo hành bảo dưỡng, cung cấp phụ tùng thay thế.
Ông Hà Minh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty Hyundai Motor Việt Nam cho biết, cạnh tranh trên thị trường ôtô năm 2009 không có gì đột biến, mở cửa thị trường bán lẻ chỉ giúp cho người tiêu dùng có nhiều cơ hội lựa chọn sản phẩm tốt. Xu hướng nhập xe của nhiều liên doanh tại Việt Nam phần nào đã kéo giá xe rẻ hơn, khách được lựa chọn nhiều mẫu mã mới, phù hợp với nhu cầu và khiến các dòng xe láp ráp trong nước phải vào cuộc cạnh tranh mạnh hơn.
Nhiều chuyên gia cho rằng, thị trường ôtô năm 2009 dự báo sẽ có sự cạnh tranh quyết liệt. Giá xe ôtô trong nước đang cao hơn so với các nước trong khu vực nên khi mở cửa thị trường bán lẻ, giá ôtô trong nước có thể giảm. Việc nhiều ngân hàng đã mở lại dịch vụ cho vay mua xe ôtô trả góp cũng sẽ làm cho sức mua của thị trường tăng lên./.
(TTXVN/Vietnam+)