Hiệp định AANZ FTA là thỏa thuận đơn lẻ tham vọng nhất mà ASEAN có được kể từ khi mở rộng cơ chế kinh tế hướng ra bên ngoài và ký các FTA khu vực với các đối tác thương mại quan trọng của khối.
Ngày 27/2 các bộ trưởng kinh tế và thương mại 10 nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cùng với Australia và New Zealand đã ký Hiệp định thương mại tự do ASEAN-Australia-New Zealand (AANZ FTA) nhằm giảm bớt ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu.
Hiệp định AANZ FTA là thỏa thuận đơn lẻ tham vọng nhất mà ASEAN có được kể từ khi mở rộng cơ chế kinh tế hướng ra bên ngoài và ký các FTA khu vực với các đối tác thương mại quan trọng của khối.
Gồm 18 chương và phần phụ lục về thời gian cụ thể thực hiện cam kết, AANZ FTA bao gồm các lĩnh vực trao đổi hàng hoá, dịch vụ (gồm cả dịch vụ tài chính và viễn thông), buôn bán hàng điện tử, đầu tư, cơ chế giải quyết tranh chấp, tiêu chuẩn, các quy định về kỹ thuật và thủ tục đánh giá mức độ đồng bộ, tài sản trí tuệ, chính sách cạnh tranh. Hiệp định cũng bao gồm một chương về Hợp tác kinh tế, tạo khung hoạt động cho thương mại và sự hợp tác trong lĩnh vực đầu tư.
Bằng việc ký AANZ FTA, ASEAN, Australia và New Zealand đã tạo lập khu vực thương mại tự do có trên 600 triệu dân và tổng GDP vào khoảng 2.300 tỷ USD (dựa vào số liệu năm 2007 của IMF), con số mà IMF dự đoán có thể sẽ tăng lên 2.700 tỷ USD năm 2008. Thương mại giữa ASEAN và hai nước này đã tăng bình quân 16%/năm kể từ năm 2005, khi các bên bắt đầu đàm phán về FTA.
Các bộ trưởng ghi nhận đầu tư của Australia và New Zealand vào thị trường ASEAN (đạt 1,1 tỷ năm 2007) có xu hướng tăng lên. Với việc loại bỏ những rào cản đối với thương mại và đầu tư theo Hiệp định AANZ FTA, thương mại và đầu tư giữa các bên ký kết sẽ gia tăng. Australia và New Zealand là đối tác thương mại lớn thứ 6 của ASEAN - khối hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai và thứ ba của Australia và New Zealand.
Hiệp định AANZ FTA mở ra nhiều cơ hội mới cho các doanh nghiệp trong khu vực. Ngoài vấn đề tiếp cận các thị trường mới, Hiệp định còn giúp làm tăng tính minh bạch và sự ổn định cho các công ty làm ăn trong khu vực, là một văn kiện "sống" sẽ tiếp tục gắn với thương mại hiện hành. Các bộ trưởng đã khuyến khích các doanh nghiệp và nhà đầu tư tận dụng những cơ hội đó và hiện thực hóa tiềm năng đầy đủ của Hiệp định, coi AANZ FTA là một chất xúc tác chính trong việc củng cố và đẩy mạnh tiến trình hội nhập, không chỉ ở Đông Á mà cả khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Các bộ trưởng nhất trí xúc tiến chỉnh lại các thủ tục trong nước để sớm làm cho AANZ FTA có hiệu lực. AANZ FTA sẽ có hiệu lực trong 60 ngày sau khi Australia, New Zealand và ít nhất 4 nước thành viên ASEAN thông báo về sự hoàn tất của quá trình thông qua Hiệp định tại nước họ.
Các bộ trưởng ASEAN cũng hoan nghênh Australia và New Zealand công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường đầy đủ và khuyến khích các đối tác thương mại khác của ASEAN công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường đầy đủ.
Tổng kim ngạch thương mại hàng hóa của ASEAN với Australia và New Zealand đã tăng từ 41 tỷ USD năm 2006 lên 47,8 tỷ USD năm 2008. Với việc ký FTA với Australia và New Zealand, ASEAN đã củng cố quan hệ thương mại tự do với tất cả các nền kinh tế chủ chốt ở khu vực. Trước đó, ASEAN đã ký FTA với Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc./.
(TTXVN/Vietnam+)