Quỹ bảo trì: Chờ các Bộ "chốt" mức phí phương tiện

Nghị định số 18 quy định phí đường bộ sẽ thu trực tiếp qua phương tiện gồm cả ôtô, xe máy nhưng mức phí sẽ phải chờ liên Bộ "chốt".
Việc thành lập Quỹ bảo trì đường bộ đã được Bộ Giao thông Vận tải và nhiều cơ quan nghiên cứu, đề xuất trong thời gian qua. Ngày 13/3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng vừa ký ban hành Nghị định số 18/2012/NĐ-CP về việc lập, quản lý và sử dụng Quỹ Bảo trì đường bộ để giải quyết cơ bản tình trạng thiếu vốn trầm trọng cho bảo trì đường bộ hiện nay.
Ông Nguyễn Văn Quyền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam (Bộ Giao thông Vận tải) cho rằng, Nghị định số 18 quy định phí đường bộ sẽ thu trực tiếp theo đầu phương tiện cơ giới đường bộ gồm cả ôtô, xe máy. Phương thức thu với ôtô sẽ thu qua các lần đăng kiểm phương tiện. Còn với xe máy sẽ do địa phương thu và nộp trực tiếp cho Quỹ bảo trì các địa phương. Tuy nhiên, ông Quyền cho biết: "Bộ Giao thông Vận tải sẽ làm việc với Bộ Tài chính để hoàn thiện Thông tư liên tịch hai Bộ nhằm hoàn thành mức thu cho Quỹ bảo trì đường bộ với phương tiện. Phóng viên Vietnam+ đã có cuộc trao đổi với ông Quyền về vấn đề này. - Thủ tướng Chính phủ vừa ký ban hành Nghị định về việc lập, quản lý và sử dụng Quỹ Bảo trì đường bộ trong đó có đề cập tới nguồn thu qua đầu phương tiện, ngân sách cấp bổ sung, và thu từ các nguồn khác. Vậy ông có thể nói rõ về các nguồn thu khác là như thế nào?Ông Nguyễn Văn Quyền: Nghị định về Quỹ bảo trì đường bộ vừa được ban hành mới chỉ là định hướng, nhiệm vụ của ngành giao thông và các ngành có liên quan để trên cơ sở đó xây dựng những quy định hoặc Thông tư liên tịch giữa Bộ Giao thông vận tải với Bộ Tài chính và các Bộ ngành khác có liên quan để giải quyết vấn đề về Quỹ bảo trì. Ngoài các nguồn thu qua đầu phương tiện, ngân sách bổ sung thì nguồn thu khác là từ các nguồn sử dụng đường như: sử dụng đường để trông giữ xe, những trường hợp xây dựng hạ tầng kỹ thuật khác (lưới điện, viễn thông, cấp thoát nước… ), sử dụng kết cấu hạ tầng đường bộ đặt những công trình của lĩnh vực khác vào sẽ phải chi trả một số tiền nhất định để phục công tác quản lý bảo trì công trình giao thông. Để có được nguồn thu này cần phải dựa trên cơ sở có một quy định của Chính phủ về vấn đề đó. - Vậy, kế hoạch xây dựng mức thu và phương thức thu phí phương tiện sẽ được thực hiện như thế nào thưa ông?Ông Nguyễn Văn Quyền: Trong Đề án cũng đã nêu rõ, với ôtô sẽ thu qua các lần đăng kiểm phương tiện. Còn với xe máy sẽ do địa phương thu và nộp trực tiếp cho Quỹ bảo trì các địa phương. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với Bộ Tài chính để hoàn thiện Thông tư liên tịch hai Bộ nhằm hoàn thành mức thu cho Quỹ bảo trì đường bộ với phương tiện.
- Theo nhiều ý kiến, việc thu xe máy rất rắc rối và không kiểm soát được lượng xe di chuyển từ tình này đi tỉnh khác, đăng ký một nơi nhưng lại sử dụng một nơi. Vậy Bộ Giao thông vận tải và Tổng Cục đường bộ có định hướng nào cho các tỉnh về cách thức thu với xe máy?
Ông Nguyễn Văn Quyền: Về cơ bản, xe máy thì người dân chủ yếu đi trong địa bàn địa phương. Tuy nhiên, cũng có thể có đi sang các tỉnh lân cận. Nhưng chúng ta cũng phải xác định, xe tỉnh này đi sang tỉnh kia và ngược lại cũng chỉ mang tính tương đối. Trách nhiệm của địa phương là phải lo xây dựng bảo vệ kết cấu hạ tầng đảm bảo tốt sự lưu thông hàng hóa đi lại cho nhân dân. Muốn làm được, chính quyền sở tại các cấp phải tuyên truyền, tổ chức để làm sao huy động được các nguồn lực của xã hội, thực hiện việc xây dựng và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông.
- Ông có thể cho biết lý do gì phương án thu phí qua xăng dầu được nhiều người cho là công bằng lại không được chọn?
Ông Nguyễn Văn Quyền: Thu phí qua xăng dầu là một trong những phương án thu được chúng tôi đưa ra trong khi xây dựng bởi nhiều nước đã áp dụng vì có tính ưu việt của nó. Tuy nhiên, ở nước ta, phương thức thu này có ý kiến nêu lên không công bằng ở chỗ, một số lĩnh vực có sử dụng xăng dầu, nhưng không dùng cho mục đích sử dựng giao thông đường bộ mà cho mục đích khác. Như vậy sẽ không công bằng. Theo thống kê, có tới 70% đối tượng sử dụng dầu diezen nhưng không cho mục đích sử dụng giao thông đường bộ. Vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã lựa chọn phương án khác là thu qua đầu phương tiện. - Có ý kiến cho rằng thu qua đầu phương tiện là không công bằng khi xe đi ít vẫn phải đóng nhiều mà xe đi nhiều lại cũng đóng cùng một mức như: taxi, xe khách… Vậy ông có giải thích gì về vấn đề này?Ông Nguyễn Văn Quyền: Đúng là phương thức nào cũng tồn tại bất cập của nó. Nếu thu theo đầu phương tiện đúng là không phản ánh đúng việc sử dụng nhiều thì đóng phí nhiều, tuy nhiên cũng chỉ mang tính tương đối. Theo tôi được biết, các phương tiện kinh doanh sẽ sử dụng hết hoặc gần hết công suất của phương tiện. Còn người sử dụng phương tiện cho mục đích gia đình chủ yếu là xe con, xe dưới 9 chỗ ngồi, mức thu cũng ít (chưa đến 2 triệu đồng/năm). Đối với người sử dụng phương tiện gia đình cũng phải chấp nhận có người sử dụng nhiều, có người sử dụng ít, có sự phân chia giữa người này, người kia và đóng góp chung cho Quỹ bảo trì đường bộ.
- Với phương án thu phí qua đầu phương tiện thì các trạm thu phí trên đường Quốc lộ sẽ sắp xếp, xử lý thế nào?
Ông Nguyễn Văn Quyền: Theo Đề án, các trạm thu phí nộp ngân sách nhà nước sẽ có lộ trình để xóa bỏ. Bộ Giao thông Vận tải sẽ có chỉ đạo để thực hiện. Còn các trạm thu phí BOT vẫn sẽ giữ nguyên để hoàn vốn.
- Nhiều chủ xe đang lo ngại về tình trạng phí chồng phí bởi một số loại phí khác đã và đang sắp được thu, hoặc được trình để xem xét như phí môi trường, phí lưu hành… Ý kiến của cá nhân ông như thế nào?
Ông Nguyễn Văn Quyền: Các lĩnh vực khác mỗi một dịch vụ đưa ra đều có loại phí, cái đó theo nguyên tắc chung là quản lý bảo hành. Riêng Quỹ bảo trì đường bộ là phí chuyên cho việc sử dụng đường bộ và được Chính phủ mới ban hành. Còn những phí khác thì thuộc lĩnh vực khác, tôi chưa có nghiên cứu sâu về những cái đó.
- Nghị định của Chính phủ sẽ có hiệu lực từ 1/6/2012. Vậy, Bộ Giao thông Vận tải đã có dự kiến khi nào sẽ thực hiện thu phí cho Quỹ bảo trì?
Ông Nguyễn Văn Quyền: Hiện nay Chính phủ mới ký Nghị định, Bộ Giao thông Vận tải cũng chưa có tổ chức họp để có ý kiến chỉ đạo những nội dụng cụ thể. Những nội dung này sẽ tiếp tục được hoàn thiện trong thời gian tới như xây dựng Thông tư liên tịch giữa Bộ Giao thông với Bộ Tài chính về hình thành cơ quan quản lý Quỹ, và việc triển khai trong toàn quốc. Vì vậy, thời gian cụ thể lúc nào thu, hình thức thu, mức thu… sẽ tiếp tục được bàn thảo trong thời gian tới. - Xin cảm ơn ông./.
Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông, trong Đề án Quỹ bảo trì đường bộ qua đầu phương tiện sẽ có mức thu xe máy 80.000-150.000 đồng/năm, xe con 180.000 đồng/tháng. (tương đương 2,2-2,4 triệu/năm) đã được đánh giá qua nghiên cứu nhưng cần phải chờ các bộ thống nhất lại và chốt con số mức thu bao nhiêu bằng Thông tư hướng dẫn sắp tới.

Riêng, phí xe máy sẽ bàn thêm với các bộ ngành, quy định mức, phí phương pháp thu thống nhất sau.
Việt Hùng (Vietnam+)

Tin cùng chuyên mục