Tổng thống Nga Dmitri Medvedev đang ở thăm Phần Lan, ngày 20/4 đã đề nghị tổ chức một diễn đàn cấp cao quốc tế để khởi động những cuộc đàm phán nhằm đạt được một hiệp ước mới về an ninh châu Âu.
Diễn đàn cấp cao này sẽ có sự tham dự của tất cả các quốc gia hai bờ Đại Tây Dương, Liên minh châu Âu (EU), Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể (ODKB) và Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)...
Phát biểu tại Đại học Tổng hợp Helsinki, ông Medvedev cho rằng các tổ chức cũng như diễn đàn an ninh hiện có không giải quyết được những vấn đề an ninh, bằng chứng là trên thế giới vẫn xảy ra nhiều cuộc xung đột khu vực.
Tổng thống Nga nêu rõ hiệp ước mới về an ninh châu Âu cần được xem là "Hiệp ước Helsinki Cộng" (ám chỉ Hiệp ước Helsinki ký năm 1975 quy định các mối quan hệ an ninh thời Chiến tranh Lạnh), trong đó khẳng định và phát triển những nguyên tắc đã được thống nhất về quan hệ giữa các quốc gia trong không gian từ Vancouver (Canada) tới Vladivostok (Nga).
Theo ông Medvedev, điều quan trọng là trong hiệp ước mới cần qui định những cơ chế thống nhất nhằm ngăn chặn và giải quyết các cuộc xung đột bằng biện pháp hòa bình, đồng thời chuyển sang một cấp độ hợp tác mới trong việc đối phó với các nguy cơ an ninh.
Hiệp ước mới cũng cần qui định các nguyên tắc cơ bản trong triển khai các cơ chế kiểm soát vũ khí, những biện pháp củng cố lòng tin, tính kiềm chế trong xây dựng quân đội.
Tổng thống Nga tuyên bố hiệp ước mới có thể tạo ra một phương thức hợp tác mới trong lĩnh vực an ninh giữa hai bờ Đại Tây Dương.
Ông Medvedev nhấn mạnh Nga đã đóng góp đáng kể trong kiểm soát vũ khí và sẵn sàng tiếp tục đóng góp trong lĩnh vực này. Ông cho biết Nga đang tiến hành hiện đại hóa căn bản quân đội theo hướng gọn nhẹ, cơ động và phù hợp với các thực tế chính trị - quân sự hiện nay. Chẳng hạn đối với khu vực Baltic, Nga đã quyết định giảm đáng kể số lượng các đơn vị đóng trong tỉnh Caliningrat, đây là minh chứng cho một cách tiếp cận thực tế và cởi mở về vấn đề an ninh.
Theo Tổng thống Medvedev, Nga chờ đợi ở NATO một chính sách có kiềm chế và hợp lí, Moscow hoan nghênh nếu NATO từ bỏ các kế hoạch tăng cường quân sự ở các nước Baltic. Việc xây dựng quân đội tại châu Âu cần tùy thuộc vào các nguy cơ thực tế về chính trị và quân sự.
Liên quan tới hệ thống phòng thủ tên lửa, ông Medvedev cho rằng cuộc thảo luận về vấn đề này cần phải tiến hành với tất cả các nước châu Âu chứ không phải chỉ "một nhóm nước được lựa chọn".
Nga đặc biệt quan ngại khả năng phát triển đơn phương các hệ thống phòng thủ tên lửa, vì điều này sẽ phá vỡ nguyên tắc kiềm chế và cân bằng trong thế an ninh chiến lược, cũng như cản trở nghiêm trọng triển vọng giải trừ vũ khí hạt nhân. Nga cũng đề nghị hợp tác quốc tế rộng rãi chống lại các mối đe dọa tên lửa có thể xảy ra.
Về Hiệp ước hạn chế vũ khí tiến công chiến lược giữa Nga và Mỹ, Tổng thống Medvedev nhắc lại cuộc gặp mới đây giữa ông với người đồng nhiệm Mỹ Barack Obama, trong đó hai bên đều cho rằng vấn đề an ninh cần được ưu tiên và giải quyết trên cơ sở bình đẳng.
Đồng thời, trong thỏa thuận mới giữa hai bên về vấn đề này, cần quy định hạn chế cả các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, các tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và các máy bay hạng nặng dùng để phóng tên lửa. Ngoài ra, hiệp ước mới này cần loại bỏ khả năng bố trí các vũ khí tiến công chiến lược ngoài lãnh thổ của mình./.
(TTXVN/Vietnam+)