Tổng thống Mỹ Barack Obama đã cố gắng xóa tan nỗi sợ xung quanh các chương trình tình báo bí mật của Mỹ bằng cách bác bỏ các so sánh giữa những chính sách của ông với người tiền nhiệm George W. Bush.
Chính quyền Obama đã rơi vào thế phòng thủ kể từ khi xảy ra vụ lộ tin mật cho thấy Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ đã theo dõi các cú điện thoại của công dân Mỹ và còn giám sát thông tin chạy qua mạng Internet toàn cầu.
Một cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ tín nhiệm của Tổng thống đã tụt mất 8 điểm. Một trong những đồng minh tích cực nhất của Obama cũng quay sang hợp tác với các đối thủ bảo thủ và tự do để chỉ trích ông.
Phát biểu trên show đối thoại "Charlie Rose" của kênh truyền hình PBS, Obama đã phản bác trước nhận xét rằng ông đang tiếp nối các chương trình giám sát mà cựu Tổng thống George W. Bush và cựu Phó Tổng thống Dick Cheney đã khởi xướng sau các vụ khủng bố 11/9.
Ông bảo vệ chương trình thu gom thông tin của NSA, nói rằng chúng đã được thực hiện với các "hệ thống kiểm tra và cân bằng". Ông nói thêm: "Quốc hội đang giám sát chương trình, các tòa án liên bang cũng giám sát chương trình. Mối quan tâm của tôi nằm ở chỗ một số người nói rằng: 'Chà anh biết đấy, Obama từng hô hào cho sự tự do trước kia. Giờ thì ông ấy cũng chỉ là một Dick Cheney khác'... Mối quan tâm của tôi đã luôn không nằm ở chỗ chúng ta sẽ không thể thu được thông tin để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố. Thay vì thế, tôi quan tâm tới việc thiết lập các hệ thống kiểm tra và cân bằng".
Nhưng Obama cũng nói rằng có "các quan ngại chính đáng" được nêu lên sau tin tức mới đây về vụ rò rỉ hoạt động giám sát của NSA. Ông đã yêu cầu các quan chức tình báo giải mật thông tin nhiều nhất có thể "mà không làm hỏng cả chương trình".
Ông cũng hứa rằng sẽ thành lập một ban cố vấn độc lập để xem xét lại các chương trình giám sát.
"Tôi đã dựng một ủy ban giám sát việc bảo vệ quyền riêng tư và tự do dân sự, gồm các công dân độc lập, gồm cả những người bảo vệ quyền tự do dân sự tích cực nhất. Tôi sẽ gặp gỡ họ và những gì tôi muốn làm là thiết lập và tổ chức một cuộc đối thoại quốc gia, không chỉ về hai chương trình giám sát kia mà còn về vấn đề liên quan tới việc thu dữ liệu, các gói dữ liệu lớn, bởi chuyện này không chỉ dính dáng tới riêng chính quyền".
Vụ rò thông tin cho thấy NSA và Cục điều tra liên bang Mỹ đã thu được một lượng lớn dữ liệu thông qua các công ty Internet ở Mỹ, qua đó cho phép việc giám sát 24/24 thư điện tử, tài liệu, các đoạn video, các bài viết trên mạng xã hội và dịch vụ chia sẻ ảnh trực tuyến.
Một chương trình khác đã thu gom dữ liệu cuộc gọi từ nhiều nhà điều hành viễn thông lớn.
Obama nói rằng ông hy vọng sự minh bạch sẽ giúp người dân hiểu về chương trình. "Nếu anh là một công dân Mỹ, NSA sẽ không nghe lén điện thoại của anh và không nhòm ngó tới thư điện tử của anh, trừ phi cơ quan này có trát tòa cho phép. Đó là quy định đã tồn tại" - ông nói - "Chúng ta phải tìm ra những cách thức nơi công chúng được đảm bảo rằng đã có những sự kiểm tra và cân bằng được triển khai. Công chúng phải có đủ thông tin về cách thức chúng ta hoạt động, rằng điện thoại của họ không bị nghe lén, tin nhắn của họ không bị theo dõi, thư điện thoại của họ không bị đại ca nào đó ngồi ở nơi nào đó đọc được"./.
Chính quyền Obama đã rơi vào thế phòng thủ kể từ khi xảy ra vụ lộ tin mật cho thấy Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ đã theo dõi các cú điện thoại của công dân Mỹ và còn giám sát thông tin chạy qua mạng Internet toàn cầu.
Một cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ tín nhiệm của Tổng thống đã tụt mất 8 điểm. Một trong những đồng minh tích cực nhất của Obama cũng quay sang hợp tác với các đối thủ bảo thủ và tự do để chỉ trích ông.
Phát biểu trên show đối thoại "Charlie Rose" của kênh truyền hình PBS, Obama đã phản bác trước nhận xét rằng ông đang tiếp nối các chương trình giám sát mà cựu Tổng thống George W. Bush và cựu Phó Tổng thống Dick Cheney đã khởi xướng sau các vụ khủng bố 11/9.
Ông bảo vệ chương trình thu gom thông tin của NSA, nói rằng chúng đã được thực hiện với các "hệ thống kiểm tra và cân bằng". Ông nói thêm: "Quốc hội đang giám sát chương trình, các tòa án liên bang cũng giám sát chương trình. Mối quan tâm của tôi nằm ở chỗ một số người nói rằng: 'Chà anh biết đấy, Obama từng hô hào cho sự tự do trước kia. Giờ thì ông ấy cũng chỉ là một Dick Cheney khác'... Mối quan tâm của tôi đã luôn không nằm ở chỗ chúng ta sẽ không thể thu được thông tin để ngăn chặn chủ nghĩa khủng bố. Thay vì thế, tôi quan tâm tới việc thiết lập các hệ thống kiểm tra và cân bằng".
Nhưng Obama cũng nói rằng có "các quan ngại chính đáng" được nêu lên sau tin tức mới đây về vụ rò rỉ hoạt động giám sát của NSA. Ông đã yêu cầu các quan chức tình báo giải mật thông tin nhiều nhất có thể "mà không làm hỏng cả chương trình".
Ông cũng hứa rằng sẽ thành lập một ban cố vấn độc lập để xem xét lại các chương trình giám sát.
"Tôi đã dựng một ủy ban giám sát việc bảo vệ quyền riêng tư và tự do dân sự, gồm các công dân độc lập, gồm cả những người bảo vệ quyền tự do dân sự tích cực nhất. Tôi sẽ gặp gỡ họ và những gì tôi muốn làm là thiết lập và tổ chức một cuộc đối thoại quốc gia, không chỉ về hai chương trình giám sát kia mà còn về vấn đề liên quan tới việc thu dữ liệu, các gói dữ liệu lớn, bởi chuyện này không chỉ dính dáng tới riêng chính quyền".
Vụ rò thông tin cho thấy NSA và Cục điều tra liên bang Mỹ đã thu được một lượng lớn dữ liệu thông qua các công ty Internet ở Mỹ, qua đó cho phép việc giám sát 24/24 thư điện tử, tài liệu, các đoạn video, các bài viết trên mạng xã hội và dịch vụ chia sẻ ảnh trực tuyến.
Một chương trình khác đã thu gom dữ liệu cuộc gọi từ nhiều nhà điều hành viễn thông lớn.
Obama nói rằng ông hy vọng sự minh bạch sẽ giúp người dân hiểu về chương trình. "Nếu anh là một công dân Mỹ, NSA sẽ không nghe lén điện thoại của anh và không nhòm ngó tới thư điện tử của anh, trừ phi cơ quan này có trát tòa cho phép. Đó là quy định đã tồn tại" - ông nói - "Chúng ta phải tìm ra những cách thức nơi công chúng được đảm bảo rằng đã có những sự kiểm tra và cân bằng được triển khai. Công chúng phải có đủ thông tin về cách thức chúng ta hoạt động, rằng điện thoại của họ không bị nghe lén, tin nhắn của họ không bị theo dõi, thư điện thoại của họ không bị đại ca nào đó ngồi ở nơi nào đó đọc được"./.
Linh Vũ (Vietnam+)